Kansrijk Zuid

In januari 2021 is de aanpak Kansrijk Groningen gestart in het stadsdeel Groningen Zuid. De Wijert is wat betreft armoede de meest kwetsbare wijk in Groningen Zuid, volgens het wijkkompas van de Gemeente Groningen. Toch beperken we ons met Kansrijk Zuid niet alleen tot De Wijert. We zien het namelijk als kans om vanaf het begin de werkwijze te verbreden naar het hele stadsdeel Zuid. Zo kunnen we meer professionals en vrijwilligers meenemen in de werkwijze. Ook kunnen we zo van elkaars ervaringen leren. Uit ervaring weten we dat in elke Groningse stadswijk armoede voortkomt

Daarom willen we zoveel mogelijk mensen die in (intergenerationele) armoede leven de kans geven die te doorbreken en te werken aan een nieuwe toekomst. De mechanismen en de beleving van armoede zijn divers. Er is niet één oorzaak en er is niet één oplossing. De problemen waarmee huishoudens te kampen hebben, zijn bijna altijd financieel van aard, aangevuld met issues in de gezondheid, de opvoeding, het onderwijs, het werk en het wel of niet beschikken over een sterk netwerk. Armoede heeft negatieve effecten op het lichamelijk, emotioneel en psychisch welbevinden van alle gezinsleden en op hun directe omgeving.

Kansrijk Zuid is een integrale armoedeaanpak. Het heeft als doel (langdurige) armoede te doorbreken door middel van laagdrempeligheid, maatwerk en intensieve persoonlijke begeleiding door een buddy. De buddy werkt hierin samen met het WIJ-team, Inkomensdienstverlening, GKB, het Doorbraaknetwerk Groningen en andere partners in de wijken.

Kansrijk Oost

In 2018 begonnen we in Beijum en Lewenborg met deze aanpak in een pilot. In Kansrijk Oost werken we nu met 13 buddy’s die 30 deelnemers per jaar begeleiden.

In Beijum en Lewenborg is het (afgerond) opleidingsniveau van inwoners lager dan het stedelijk gemiddelde, er zijn relatief veel werkzoekenden en er leven relatief veel huishoudens in armoede. Het totaal aantal huishoudens in Oost dat rond moet komen van een minimaal inkomen bedraagt 2200*. Daarnaast is er een groep werkende armen en er is een groep van gemiddeld 70 vrouwen per jaar met een zogenaamde ‘zorgelijke zwangerschap’, niet alleen in fysiek maar ook in sociaal opzicht**. Een deel van deze laatste groep leeft ook van een minimuminkomen.

Armoede kan leiden tot sociale uitsluiting, stress, een minder goede gezondheid en het gevoel ‘de grip’ op het leven kwijt te zijn. Om mensen te ondersteunen om zelf hun problemen aan te pakken, ontwikkelden we een coachingstraject. Dat bestaat uit de inzet van buddy’s die de deelnemers begeleiden. De aanpak is maatwerk en de begeleiding is zo intensief en zo lang als nodig, met als doel mensen de regie op hun eigen leven terug te geven. Doelen zijn ook om de participatie- en de opleidingskansen te vergroten en als dat kan via betaald werk, weer financieel onafhankelijk te worden.

In Kansrijk Oost staat de vraag ‘wat wil jij?’ altijd centraal.
Daarbij brengen we in kaart waar iemand staat op de leefgebieden thuissituatie, welzijn, financiën, opleiding, werk en waar hij/zij wil komen. Door het gebruik van Doel-Actie-plannen worden kleine, overzichtelijke, haalbare doelen gesteld op een aantal leefgebieden. Aan elke buddy wordt een zogenoemde achterwacht van een WIJ-team toegevoegd voor het geval dat buddy en deelnemer specifieke vragen en of knelpunten hebben. Deze achterwachten zijn vooral een hulplijn voor de buddy. Zij bemoeien zich in principe niet met jou als deelnemer, tenzij jij dat zelf wilt.

RESULTATEN
AAan de pilot ‘Kansrijk Oost 2019-2021’ namen destijds 20 huishoudens deel. Deze 20 deelnemers werden aangemeld door de WIJ -teams, scholen, de Oude Bieb en het Leger des Heils. Uiteindelijk bleven er 17 deelnemers over. Het waren voor het grootste deel alleenstaande moeders van wie de meesten in een multi-problem situatie zaten: laag inkomen en schulden, slechte huisvesting, mentale en fysieke problemen, huiselijk geweld, verslavingsproblematiek en kinderen met een rugzakje/gedragsproblematiek. Soms allemaal tegelijk. Verder deden twee zogenaamde ‘werkende armen’ mee en één jongere met schooluitval en gedragsproblemen.

• 2 deelnemers hebben goede huisvesting gekregen
• 6 deelnemers hebben werk gevonden en zijn daarmee volledig (4) of voor het grootste deel (2) uit de bijstand
• 1 deelnemer is een eigen bedrijf in de Zorg gestart
• 6 deelnemers volgen een opleiding op MBO (5) of HBO (1) niveau
• De jongere gaat weer naar school, heeft part time werk en haalt in 2021 zijn MBO-diploma.

Door het succes van de pilot in Oost, we wonnen er zelfs een Innovatie Award mee, konden we ons werk voortzetten. We kregen naast de financiële bijdragen van de gemeente Groningen extra middelen vanuit het Nationaal Programma Groningen (NPG). Nu begeleiden we in het gebied Oost elk jaar 30 of meer deelnemers. Ook andere wijken toonden belangstelling voor de ‘Kansrijk’- aanpak. In de afgelopen jaren is Kansrijk Oost gegroeid en is de aanpak ook opgezet in andere gebieden. Onder de naam Kansrijk Groningen is de aanpak nu beschikbaar in de gebieden Oost, West, Oosterpark en Zuid.

Ondertussen hebben we ook onze eigen Buddy Academie opgericht om nieuwe buddy’s verder op te leiden. De Buddy Academie werkt ook gemeentebreed. Daarnaast nemen externe partijen deel aan de trainingen van de Buddy Academie zoals Inkomensdienstverlening en de Coaches Werk en Participatie. Kijk hier voor meer informatie over de Buddy Academie.

Kansrijk Oost is onderdeel van de Wijkvernieuwing Beijum en Lewenborg. Het Nationaal Programma Groningen en de gemeente Groningen financieren het project. Inwoners van Beijum kennen de wijkvernieuwing als ‘Beijum bruist’. Inwoners van Lewenborg als ‘Lewenborg leeft’. Mensen die betrokken zijn bij Kansrijk Oost werken nauw samen met collega’s bij de projecten Kansrijke Start, Beijum in bedrijf, het project Weten en Doen naar toegankelijke regelingen in Beijum en Lewenborg en De Oude Bieb. Zie ook de wijkwebsites: https://www.beijum.nl/tag/beijum-bruist/ en https://www.lewenborg.nu/initiatiefgroepen/lewenborg-leeft/.

* Bron: Wijkmonitor Beijum en Wijkmonitor Lewenborg 2020
**Bron: GGD Groningen